امروزه به دلیل افزایش نیاز به مصرف انرژی الکتریکی در کارخانه ها و صنایع مختلف، استفاده از ژنراتورها ضرورت پیدا کرده است. البته این دستگاه مهم و کاربردی می تواند در کاربری های مسکونی نیز ، در شرایط بی برقی و خاموشی، به عنوان برق اظطراری مورد استفاده قرار گیرد.
ژنراتور چیست؟
ژنراتور قابلیت تبدیل انرژی جنبشی به الکتریسیته را دارد. در حقیقت آنها ماشین های الکتریکی محسوب می شوند که از طریق دریافت نیروی مکانیکی از یک منبع خارجی به عنوان محرک که ممکن است این منبع خارجی یک توربین بادی، توربین آبی، توربین بخار و یا یک موتور دیزلی باشد، می توانند با القای انرژی الکترومغناطیسی در سیم پیچ های روتور و استاتور، باعث به جریان افتادن الکترون ها شده و نهایتا در خروجی برای مصرف کنندگان انرژی الکتریکی تولید کنند.
نحوه عملکرد ژنراتور برای تولید برق
مایکل فارادی در اواخر سال ۱۸۳۱ موفق به طراحی اولین ژنراتور شد. او پس از سال ها تلاش و تحقیق مستمر به این نتیجه رسید که ایجاد جریان الکتریکی در یک هادی ، مستلزم وجود میدان الکتریکی است که در اثر عبور هادی از آن، اختلاف پتانسیلی در دو سر هادی ایجاد شود و در نهایت جریان الکتریکی برقرار کند.
فارادی کسی بود که موفق شد اولین مولد الکترومغناطیسی که نام صفحه فارادی به آن اطلاق گردید را طراحی کند.
صفحه فارادی در واقع یک صفحه مسی دارای دو قطب هم نام بود که بین دو آهنربای مقابل هم قرار گرفته، شروع به چرخش می کرد و قادر بود جریان بسیار بالا با یک ولتاژ dc (مستقیم) را ایجاد نماید.
البته این طراحی نواقصی نیز داشت. یکی از این نواقص آن بود که جریان ایجاد شده توسط چرخش صفحه، در کل صفحه مسی پخش شده و به صورت گرما، به هدر می رفت.
همچنین بنا بر قوانین فیزیک و بحث الکترومغناطیس، مقدار ولتاژ ایجاد شده در نزدیک قطب ها بیشتر از سایر مناطق بود و موجب کاهش بازدهی می شد.
در نهایت فارادی پس از طراحی چند سیستم مختلف، توانست اولین ژنراتورها را طراحی نماید که بدون اتلاف انرژی، قادر به تولید جریان برق بودند.
طرز کار ژنراتور
همانگونه که در بالا بدان اشاره شد، یک ژنراتور الکتریکی دستگاهی است که با استفاده از یک منبع خارجی و دریافت انرژی مکانیکی از آن، سپس تبدیل این انرژی مکانیکی به الکتریسیته کار می کند.
در حقیقت این دستگاه یک تولید کننده ی انرژی نیست، بلکه از درون سیم پیچ ها و نهایتا مدارالکتریکی که به واسطه ی عبور جریان الکتریکی در آن ها وجود دارد، انرژی مکانیکی گرفته شده از منبع را عبور داده و این گونه آن را به الکتریسیته تبدیل می کند.
این مکانیزم را می توان به پمپ آبی که جریان آب را ایجاد می کند و در حقیقت تولید کننده ی آب نیست تشبیه کرد.
اجزای اصلی موتور ژنراتور
یک موتور ژنراتور دارای قسمت های مختلفی است که هر یک از این قسمت ها باید با هماهنگی و نظم خاصی در یک راستا کار کنند تا در نهایت انرژی الکتریکی تولید شود.
از جمله مهم ترین قسمت های ژنراتور که نقش موثری در تولید برق دارند می توان به موتور، سیستم خنک کننده، کنترل کننده ولتاژ، شارژر باتری، قاب، کنترل پنل و سیستم روغن اشاره نمود.
موتور
موتور همان منبع انرژی مکانیکی ورودی به ژنراتور است. اندازه موتور به بیشترین توانی که مولد برق می تواند تامین کند، بستگی دارد.
درهنگام ارزیابی موتور ژنراتور، بایستی به عوامل متعددی توجه نمود. سازنده موتور باید برای کسب مشخصات کامل موتور و برنامه تعمیر و نگهداری آن اقدام نماید.
ژنراتور
بخشی است که خروجی الکتریکی را از ورودی مکانیکی تامین شده توسط موتور تولید می کند و شامل مجموعه ای از قطعات ثابت و متحرک است.
این اجزاء برای ایجاد حرکت نسبی بین میدان الکتریکی و میدان مغناطیسی با هم کار می کنند تا باعث تولید برق شوند.
سیستم سوخت
مخزن سوخت معمولا برای نگه داشتن سوخت تا ۸ ساعت، ظرفیت دارد. برای سایز های کوچک تر، مخزن سوخت معمولا در بالای ژنراتور نصب می شود.
گاهی ممکن است احداث و نصب یک مخزن سوخت خارجی نیز ضروری باشد.
تنظیم کننده ولتاژ
تنظیم کننده ی ولتاژ قسمتی از ژنراتور است که برنامه های مربوط به تنظیمات ولتاژ در آن برنامه ریزی شده است.
سیستم روغن کاری
از آن جایی که قسمت های متحرک ژنراتور ها داخل موتور قرار می گیرند، انجام عملیات روغن کاری جهت عملکرد سیستم به مدت طولانی تر ضروری است. مولد برق توسط پمپ، روغن کاری می شود.
همچنین باید سطح روغن را هر ۸ ساعت یکبار پس از عملکرد آن بررسی کرد. در صورت وجود هرگونه نشتی، لازم است که عایق بندی مناسب انجام گرفته و روغن ژنراتور باید در دوره های مختلف زمانی تعویض گردد.
شارژر باتری
به منظور جلوگیری از زنگ زدن، در ساختار این نوع باتری ها از فولاد ضد زنگ استفاده می شود.
کنترل پنل
در حقیقت کنترل پنل تجهیزی برای ارتباط بین کاربر با ژنراتور بوده که در آن جهت اتصالات و کنترل، قوانینی تعبیه شده است.
هر یک از شرکت های تولید کننده ی کنترل پنل ها، خصوصیات منحصربه فردی را در محصول خود بارگذاری می کند که سبب تمایز آن با انواع دیگر می شود.
انواع ژنراتور بر اساس نوع ولتاژ کار
- ژنراتور AC
- ژنراتور DC
انواع ژنراتور از نظر نوع سوخت مورد استفاده
ژنراتور را می توان از چند نظر در دسته بندی های متفاوتی قرار داد. یکی از روش های تقسیم بندی ژنراتور ها این است که آن ها را بر اساس نوع سوختی که استفاده می کنند، به سه دسته ی ژنراتور گازی، ژنراتوردیزلی و ژنراتور بنزینی تقسیم بندی نمود.
به طور کلی می توان گفت ژنراتور ها در صنایع مختلفی کاربرد دارند و نقش مهمی را در آن ها ایفا می کنند، اما نوعی از ژنراتور ها که بیشترین کاربرد را در منازل مسکونی دارا هستند، ژنراتورهای برق خانگی(موتور برق ها) هستند که می توانند در دو نوع تک فاز و سه فاز مورد استفاده قرار بگیرند.
در یک جمع بندی کلی می توان گفت ژنراتور های با توان 1 kva تا 20 kva بیشتر در ادارات کوچک، منازل و فروشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند.
اما دسته ایی دیگر از ژنراتور های غول پیکر با قدرت های عظیم توانی (به عنوان مثال از 2000 KVA تا 2MVA ) وجود دارند که از این نوع ژنراتور ها در تامین برق کارخانه های بزرگ صنعتی، ساختمان های ادارای تجاری بزرگ و برای انجام پروژه های صنعتی استفاده می شود.
مشخصات فنی
ژنراتور از دو قسمت ساکن و متحرک تشکیل شده است. قسمت ساکن آن رتور که قسمت بیرونی یا خارجی را تشکیل می دهد و قسمت متحرک استاتور که بخش درورنی آن را تشکیل می دهد و دائما در حال حرکت است.
اجزای اصلی تشکیل دهنده مولد ها شامل موتور ، سیستم سوخت ، شارژ باطری ، پنل کنترل ، تنظیم کننده ولتاژ ، سیستم روغن کاری ، چارچوب اصلی ، سیستم سردسازی و اگزوز ، آلترناتور است.
این تجهیزات به مدل تک فاز و سه فاز تقسیم می شوند. همچنین در تقسیم بندی دیگر می توان آن ها را به سه مدل DC ، القایی و سنکرون تقسیم کرد که هر کدام دارای کاربری های خاص خود می باشند.
برندهای ژنراتور
ژنراتور در انواع برند ها در بازار تولید و عرضه می شود که از انواع این برندها می توان به استمفورد پاور ، مکالته، کایجیلی، استمفورد ،ایتال موتورز ، Kama ، Linz ، Yamaha ،Honda ، ABB ، Leroy Somer و…… اشاره کرد.
نمایندگی ژنراتور
فروشگاه توان صنعت، با بیش از 10 سال سابقه فعالیت حرفه ایی در زمینه فروش ژنراتور و دینام ، موتور برق خانگی، ارائه دهنده قیمت انواع ژنراتور کوچک، دست دوم، و دیزل ژنراتور های صنعتی و … است و مشتریان گرانقدر می توانند از طریق مراجعه به سایت رسمی گروه توان صنعت به آدرس اینترنتی www.tavanshop.com ، کاتالوگ محصولات را دریافت نمایند.
همچنین کارشناسان توان صنعت از طریق شماره های زیر آماده پاسخگویی به سوالات فنی شما خواهند بود.