اگر صاحب یک موتور الکتریکی باشید یا قصد خرید یکی از این دستگاه‌ها را داشته باشید، احتمالاً نام اینورتر و سافت استارتر نیز به گوشتان خورده است. هردوی این دستگاه‌ها برای کنترل جریان هجومی در زمان راه‌اندازی ژنراتور برق مورد استفاده قرار می‌گیرند تا از آسیب دیدن قطعات ژنراتور جلوگیری کنند. اما تفاوت این دو محصول چیست و چطور باید بین آن‌ها انتخاب کنیم؟ در این مطلب قرار است به همین موضوع بپردازیم؛ پس اگر در مورد تفاوت اینورتر و سافت استارتر کنجکاو هستید، مطالعه مقاله را از دست ندهید.

اینورتر چیست؟

دستگاه‌های اینورتر با به‌کارگیری فناوری نیمه هادی ساخته شده‌اند تا از طریق تغییر فرکانس سیم‌پیچ‌های موجود در موتور، سرعت و گشتاور آن را کنترل کنند. در واقع این اینورترها با تغییر دادن نسبت بین ولتاژ و فرکانس اعمال شده به الکتروموتور، مانع ورود جریان اضافه به آن می‌شوند. درایوهای اینورتر قابلیت‌های دیگری نیز دارند که در قسمت‌های بعدی مقاله به آن‌ها می‌پردازیم.

سافت استارتر چیست؟

سافت استارترها نیز با استفاده از نیمه هادی ساخته شده‌اند و همانطور که از نامشان مشخص است جهت فراهم کردن یک شروع نرم برای موتور به کار گرفته می‌شوند. البته کارایی سافت استارتر فقط به لحظه شروع کار الکتروموتور محدود نمی‌شود؛ بلکه در زمان توقف نیز اثر مشابهی را اعمال و از ایستادن یکباره شفت موتور جلوگیری می‌کند. این کار از طریق کاهش و افزایش موقت ولتاژ انجام می‌شود تا از قطعات مختلف موتور الکتریکیدر برابر آسیب ناشی از هجوم یا افت ناگهانی جریان جلوگیری شود.

سافت استارتر

تفاوت اینورتر و سافت استارتر

اینورتر و سافت استارتر را از جنبه‌های گوناگونی می‌توان مقایسه کرد. این دو محصول گرچه با یک هدف استفاده می‌شوند؛ اما در شرایط مختلفی کاربرد دارند. علاوه بر این، تفاوت اینورتر و سافت استارتر از منظر مصرف انرژی و نحوه قرارگیری در مدار نیز قابل بررسی است. قیمت اینورتر و سافت استارتر نیز با هم فرق می‌کند. از آنجایی که تمام این ملاک‌ها در پاسخ به سوال اینورتر بخرم یا سافت استارتر موثر است، به طور جداگانه به آن‌ها می‌پردازیم.

تفاوت کاربرد اینورتر و سافت استارتر

سافت استارترها تنها قابلیتی که دارند همان فراهم کردن یک راه‌اندازی نرم برای موتور و جلوگیری ورود جریان شدید به آن است. بنابراین فقط برای جلوگیری از آسیب به موتور مورد استفاده قرار می‌گیرند. پس از راه‌اندازی موتور، سافت استارتر از مدار خارج می‌شود و کار دیگری انجام نمی‌دهد. اما اینورترها علاوه بر کنترل جریان در زمان شروع به کار موتور، در تمام طول فعالیت آن نیز می‌توانند روی سرعت موتور و حتی جهت چرخش آن کنترل داشته باشند. یعنی در هر لحظه که نیاز داشته باشید می‌توانید سرعت موتور را کم و زیاد کرده و چپ‌گرد و راست‌گرد بودن آن را نیز تعیین کنید.

سرعت ایجاد شده در موتور

در صورت استفاده از سافت استارتر، حداکثر سرعتی که می‌توان برای موتور ایجاد کرد برابر با سرعت نامی موتور است؛ یعنی همان سرعتی که در حالت عادی هم می‌توان به آن دست یافت. اما در مورد اینورتر قضیه فرق می‌کند. ویژگی تغییر فرکانس در این دستگاه به شما امکان می‌دهد سرعت‌هایی بیش از حداکثر سرعت نامی موتور را نیز برای آن ایجاد کنید.

مصرف انرژی

از لحاظ میزان مصرف انرژی، تفاوت زیادی نمی‌توان بین سافت استارتر و اینورتر پیدا کرد. هردوی این دستگاه‌ها فشار اولیه وارده به موتور و نیز مصرف برق در لحظات ابتدایی کار آن را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهند.

چگونگی قرارگیری در مدار

درایوهای اینورتر هنگام نصب در مدار نیاز به هیچ نوع وسیله جانبی ندارند و باعث پیچیدگی مدار نمی‌شوند. برای استفاده از این دستگاه‌ها کافی است پس از خرید اینورتر، آن را به موتور متصل کرده و از امکانات آن استفاده کنید. قابلیت‌های PLC موجود در اینورتر به اپراتور اجازه می‌دهد بر اساس نیازهای موجود، کار برنامه‌ریزی دستگاه را انجام داده و فعالیت موتور را به شیوه دلخواه کنترل کند.

در مقابل اگر قصد خرید سافت استارتر و استفاده از آن را داشته باشید، باید یک کلید حرارتی و کلید کامپکت نیز در کنار آن استفاده کنید. این موضوع مدار مورد نظر را کمی پیچیده‌تر می‌کند. انجام این کار باید توسط یک فرد آشنا یا متخصص انجام شود و احتمالاً به هزینه‌های شما می‌افزاید.

قیمت اینورتر و سافت استارتر

همانطور که مشاهده کردید، اینورترها علاوه بر جلوگیری از وارد شدن جریان شدید به موتور، قابلیت‌های زیاد دیگری هم دارند. بنابراین گران‌تر بودن این محصول نسبت به سافت استارتر موضوعی طبیعی است. تفاوت قیمت اینورتر و سافت استارتر مبلغ کمی نیست؛ برای همین پیش از انتخاب باید به نیازها و نوع کاربری خود توجه کنید. اگر هدف شما فقط فراهم کردن یک شروع نرم برای الکتروموتور است، خرید سافت استارتر کفایت می‌کند. در غیر این صورت باید به خرید اینورتر و صرف هزینه بیشتر فکر کنید. البته برند و کیفیت این محصولات نیز در قیمت آن‌ها موثر است که باید به این نکته نیز توجه داشته باشید.

جمع‌بندی تفاوت های سافت استارتر و اینورتر

اینورتر و سافت استارتر هردو از جمله دستگاه‌هایی هستند که برای کنترل جریان ورودی به موتور الکتریکی در لحظات اولیه آغاز به کار مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما این به معنی یکسان بودن ویژگی‌های این دو محصول نیست. تفاوت اینورتر و سافت استارتر را در زمینه‌های مختلفی مثل قیمت، نحوه قرارگیری در مدار و توانایی کنترل سرعت موتور می‌توان مشاهده کرد. علاوه بر این، از نظر کاربرد نیز اینورتر و سافت استارتر با هم تفاوت‌هایی دارند.