الکتروموتورها را می‌توان یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین تجهیزات مورد استفاده در صنعت دانست. این دستگاه‌ها انواع مختلفی دارند که هرکدام به دلیل ویژگی‌های خاص خود کاربرد متفاوتی می‌توانند داشته باشند. یکی از تفاوت‌های مهم در مورد الکتروموتورها، تفاوت در نحوه نصب یا شیوه قرارگیری است. در این مطلب قصد داریم تفاوت الکتروموتور عمودی و افقی را مورد بررسی قرار دهیم. تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

فرق الکتروموتور عمودی و افقی

این دو نوع الکتروموتور با وجود این که در نهایت کار مشابهی را انجام می‌دهند؛ اما در چند جنبه با هم متفاوت هستند. برای درک بهتر این تفاوت‌ها آن‌ها را به صورت جداگانه بررسی می‌کنیم.

تفاوت الکتروموتور عمودی و افقی از نظر کاربرد

الکتروموتورهای عمودی برای استفاده در مکان‌هایی که نیازمند نصب موتور به شکل عمودی هستند کاربرد دارد. این الکتروموتورها می‌توانند فشار زیاد و دمای بالایی را تحمل کنند. برای همین در چاه‌های عمیق از آن‌ها استفاده می‌شود. قدرت الکتروموتور عمودی بین ۲۵ تا ۳۷۵ اسب بخار متغیر است. صنایع و استفاده‌هایی که به اینرسی کم و گشتاور متغیر نیاز دارند می‌توانند از این الکتروموتورها استفاده کنند.

در مقابل، الکتروموتورهای افقی به جز استفاده‌های سبک همیشه به صورت افقی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه‌ها هم قادر هستند گشتاور ثابت فراهم کنند و هم گشتاور متغیر. در نصب الکتروموتور افقی باید به تراز بودن سطح نصب دقت زیادی داشت. در غیر این صورت ممکن است الکتروموتور در حین کار دچار لرزش و تکان شود. این مساله می‌تواند خسارت‌های زیادی را به الکتروموتور وارد کند. در چنین شرایطی طبیعتاً باید به دنبال تعمیر الکتروموتور رفت. افزایش مصرف انرژی نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که به دلیل تراز نبودن پایه الکتروموتور می‌تواند پیش بیاید.

الکتروموتور افقی

تفاوت الکتروموتور عمودی و افقی از لحاظ سیستم خنک‌کننده

یکی دیگر از تفاوت‌های این دو نوع الکتروموتور این است که نوع عمودی بدون روغن اولیه عرضه می‌شود. یعنی پیش از استفاده و اه‌اندازی اولیه باید روغن مورد نیاز دستگاه را طبق دستورالعمل وارد سیستم آن کرد. این مساله در مورد الکتروموتور افقی صادق نیست و روغن اولیه در داخل آن وجود دارد. البته باید توجه داشته باشید که در هردوی این الکترموتورها روغن نقش مهم و حیاتی ایفا می‌کند و کاهش بیش از حد سطح روغن می‌توان باعث کاهش بهینگی دستگاه و وارد آمدن آسیب به آن شود. ذکر این نکته نیز اهمیت دارد که در صورت استفاده از الکتروموتور عمودی در فضاهایی با دمای بالا باید از روان‌کننده‌های مصنوعی استفاده کرد تا عملکرد دستگاه کیفیت خود را حفظ کند.

تفاوت الکتروموتور عمودی و افقی از نظر میزان اشغال فضا

الکتروموتور عمودی افقی از نظر مقدار فضایی که برای نصب احتیاج دارند نیز با هم متفاوتند. الکتروموتور عمودی به دلیل نوع کاربردهایی که دارد با ابعاد کوچک‌تری ساخته می‌شود. این موضوع کمک می‌کند استفاه از الکتروموتور عمود نصب در مکان‌هایی مثل چاه‌ها با راحتی بیشتر انجام شود. در مقابل، الکتروموتور افقی به فضای بیشتری نیاز دارد و نصب آن در مکان‌هایی با ابعاد کوچک چندان عملی نیست.

تفاوت الکتروموتور عمودی و افقی از نظر سهولت رسیدگی و تعمیر

اگر بخواهیم فرق الکتروموتور عمودی و افقی را از لحاظ تعمیرپذیری بررسی کنیم، دستگاه‌های افقی مزیت بیشتری دارند. الکتروموتورهای افقی را می‌توان به راحتی بازرسی و تعمیر کرد. اما در مورد دستگاه‌های عمودی این کار نیاز به مهارت بیشتر، ملاحظات ایمنی دقیق‌تر و نیز استفاده از تجهیزات خاص دارد.

تفاوت الکتروموتور عمودی و افقی از نظر قیمت

مساله مهم دیگری که باید به آن اشاره کنیم، قیمت اکتروموتور عمودی و افقی است. توجه داشته باشید که بسته به ویژگی‌ها و قدرت الکتروموتوری که انتخاب می‌کنید، قیمت‌ها متغیر هستند. به عبارت دیگر یک الکتروموتور افقی می‌تواند از چند مدل عمودی گران‌تر باشد. برعکس این مساله هم صادق است. اما در حالت کلی قیمت الکتروموتور عمودی به دلیل برخورداری از طراحی تخصصی و نیز نیاز به تجهیزات بیشتر و گران‌تر نصب، قیمت بیشتری نسبت به الکتروموتور افقی دارد.

سوالات متداول

راندمان و قدرت در الکتروموتورهای عمودی و افقی چه فرقی با هم دارد؟

بحث در مورد این ویژگی‌ها بیش از این که به نوع موتور از لحاظ شیوه نصب مربوط باشد، به مشخصات فنی الکتروموتور بستگی دارد. در واقع الکتروموتورهای عمودی و افقی اگر به شکل صحیح انتخاب شوند  می‌توانند قدرت یکسانی را ارائه دهند.

آیا می‌توان از الکتروموتورهای افقی و عمودی به جای هم استفاده کرد؟

خیر. الکتروموتورهای عمودی و افقی ویژگی‌های ساختاری و شیوه نصب متفاوتی دارند و نباید از آن‌ها به جای هم استفاده کرد. نوع عمودی را به شکل افقی نمی‌توان نصب کرد اما در برخی موارد و استفاده‌های سبک می‌توانید از الکتروموتور افقی به شکل عمودی استفاده کنید.

آیا از الکتروموتورهای عمودی و افقی می‌توان در محیط‌های خشن و خطرناک استفاده کرد؟

این مساله تا حد زیادی به مشخصات و ویژگی‌های دستگاه مورد نظر دارد. با این حال هم در بین الکتروموتورهای عمودی و هم افقی می‌توان دستگاه‌هایی را یافت که برای چنین شرایطی مناسب‌سازی شده‌اند.

جمع‌بندی

الکتروموتورهای عمودی و افقی دو نوع مهم از این دستگاه‌های پرکاربرد هستند که در موارد متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تفاوت الکتروموتور عمودی و افقی مساله‌ای است که می‌توان از جنبه‌های مختلفی به آن پرداخت. این محصولات از نظر کاربرد، محل نصب، ابعاد فضای مورد نیاز و سیستم خنک‌کنندگی با هم فرق دارند. بدون شک تصمیم‌گیری در مورد خرید الکتروموتور عمودی و افقی مستلزم توجه به همین تفاوت‌ها است. پس پیش از هرچیزی نیاز خود و امکانات موجود را مشخص کنید.